გაზიარება

მარბურგი (მთარგმნელი: ირაკლი სურგულაძე)

რაღაც მაკრთობდა. ვენთებოდი, ვქრებოდი ისევ.
მაცახცახებდა. ამ დროს ხელი ვთხოვე ნეტავ რად!
გვიანღა არის. ვილაჩრე და უარიც მითხრეს.
ვნანობ მის ცრემლებს. ვარ წმინდანზე უფრო ნეტარი.

მე გამოვედი მოედანზე. იტყოდნენ გავსო
მეორედ შობილს. ჩემს გარშემო მთელი ცხოვრება,
მე რომ ჩალადაც არ ჩამთვალა, ფეთქავდა სავსედ
და მაღლდებოდა ჩაფიქრებულ გამოთხოვებით.

სავალზე ფილა გადახურდა. შუბლი შარისა
იყო მომრეშო. ქვა კირწყლიდან თვალებდავსებით
ასცქერდა ზეცას. ცაცხვის წვერო ნიჩბებს ქარისას
წაესვა ცისთვის და ეს იყო ოდენ მსგავსება.

მაგრამ არ ვიცი როგორ მოხდა, რომ გავერიდე
იმათ მზერას და იმათ სალამს სულ არ ვდარდობდი.
მე არაფერი არ მინდოდა საგანძურიდან.
ვიმალებოდი, რომ ზლუქუნი არ ამვარდნოდა.

ხოლო ინსტიქტი, სულ თანმხლები ფლიდი ბებერი,
გულს რომ მირევდა, ჩიფჩიფებდა მხარზე აკრული:
"ეს საყმაწვილო ხურვებაა, ასეც შეფერის,
ოღონდ ესაა, მივადევნო უნდა თვალყური".

"გადადგი ფეხი", დაცდებოდა ინსტინქტს უნებურ,
თან გზას ეძებდა, როგორც ბრძენი სქოლასტი სამანს
და გვერდს ვუქცევდით ლერწამივით აღმოცენებულ
ხეებს მხურვალეთ და მწყურვალეთ და იასამანს.

"პირველ ნაბიჯს თუ მოერიე, მერე თუნდ ირბენ!"
ჩამჩიჩინებდა. მზე, ზენიტზე ახლად დამცხვარი,
გადმოჰყურებდა პლანეტაზე დაჭიმულ სიმებს,
რაზეც სიარულს ასწავლიან იქავ ნაცხოვართ.

ზოგს ეს სურათი თვალსა ჭრიდა. ზოგი ფიქრებში
უკვე დარწმუნდა, რომ აქ სანთელს ვეღარ აანთებ.
დაწიაქობდნენ წიწილები გეორგინებში.
სადღაც კალია წიკწიკებდა, როგორც საათი.

კრამიტი გალხვა. ცხელ შუადღეს გამოსდებია
მაღალი სახლის ჭანგი ზურგში ხოლო მარბურგში
ვინ მშრალი სისინით ასობს ისარს, წითელფრთებიანს,
ვინ კი სამების ბაზრის ფასებს იმარხავს გულში.

ღრუბლებს თქვლეფდა და ედებოდა სიყვითლე ქვიშას.
საავდრო ქარი ქუშად ყრიდა ბუჩქების წარბებს.
ზეცა შედედდა, გაიბერა და ვაი-ვიშით
დაეცა თავზე ნაწვერალის ჩხვლეტია ზღარბებს.

იმ დღეს მთლიანად განუყოფლივ, თხემით ტერფამდე,
ვით პროვინციის ტრაგიკოსმა შექსპირის დრამა,
ჩაგისვი გულში, შევისრუტე ყველა ტერცინა
და ხეტიალში ვზეპირობდი უცნაურ გამას.

როცა დავეცი შენს წინაშე და ვეხებოდი
ამ ნისლს, ამ ყინულს, ამ ზედაპირს (ო, რა კარგი ხარ!)
ამ მხუთავ ქროლვას, შემომესმა: "რა თქვი? გონს მოდი!"
მორჩა. უარმყვეს. მგონი სადღაც ვიღაც ხარხარებს.
__ __ __
აქ უცხოვრია მარტინ ლუთერს, აქ კი ძმებს გრიმებს.
სახურავებზე, საფლავებზე მზერა ხავსდება.
ხსოვნაა ყველგან და ირხევა ხსოვნისვე სიმი.
თან სუნთქავს ყველა და ეს არის ოდენ მსგავსება.

არა, ხვალ მე იქ აღარ წავალ. უარი მტკიცე
მეტია, ვიდრე თქვა მშვიდობით. ამას თავმდებობ.
ვაგზლის ჩოჩქოლი ჩვენ არ გვხიბლავს. თქვენ ხომ არ იცით
ხვალ რა მომელის, ძველებური ფილაქნის ქვებო?

მალე ნისლები დააფენენ პორტპლედებს დაბას.
ორთავ სარკმელში თითო მთვარე გამოანათებს.
გაიშრიალებს ტომზე სევდა _ მგზავრ ქალის კაბა _
და წიგნით ხელში ოტომანზე მოიკალათებს.

ნეტავი რისი მეშინია? ვიცი და მსურის
ვით გრამატიკა, უძილობა. ერთად ვეტევით.
არ მესმის რატომ, როგორც ბარბაცს ბრმა მთვარეულის,
ვეკრძალვი ნაჩვევ საფიქრალის შემოტევებას.

ღამით ჩვენ ხშირად განვიხილავთ ჭადრაკის საქმეს:
ვზივართ პარკეტზე ფეხმორთხმულნი მთვარის ჭაღებში.
ღია სარკმლიდან აკაცია საკმეველს აკმევს,
კუთხეში მოწმედ მჯდარი სევდა ჭაღარავდება.

ალვა მეფეა. უძილობას ვეთამაშები.
ბულბული არის დედოფალი. მას ვუგებ მახეს.
ღამე იმარჯვებს. ფიგურები ფრთხიან ბავშვივით.
კრიალა დილა კარებს აღებს. მე მას ვცნობ სახით.

1916, 1928
წიგნიდან "ბარიერებს ზევით"