არასოდეს შემიხედავს სერიოზულად ჩემი ახლობლისთვის, რატომღაც ყოველთვის ცრუპენტელა  მეგონა, რაღაც არადამაჯერებელი ლაპარაკი იცოდა, ქცევას თავი რომ დავანებოთ. თითქოსდა ამპარტავანი იყო, მეტიჩარა და ქარაფშუტა. მეგონა რომ რამე ნაღდი საქმე მისი ხელიდან არ გამოვიდოდა. ასეთი წარმოდგენა მქონდა მასზე: ყველაფერში ზერელეა და სიღრმის წვდომის უნარი არ გააჩნია–მეთქი. ამიტომაც მასთან შეხვედრისას მეღიმებოდა, რადგან წინასწარ ვიცოდი, ათასგვარ ტყუილს მოჩმახავდა, ყველაფერს გადასწვდებოდა, ყოველშემთხვევაში ასეთი წარმოდგენა ჩამომიყალიბდა და კაცმა რომ თქვას არც თუ უსაფუძვლოდ; აბა რომელი ჭკუათმყოფელი დაიჯერებდა თუნდაც ასეთ რაღაცას: მოვიდა და ბიჭებში დაიწყო მტკიცება– აღმოსავლური ორთაბრძოლების ილეთებს ვფლობო და ზვიადის დაცვაში ვირიცხებიო. ჯერ კიდევ 91 წელი იყო, ისე დამაჯერებლად ამბობდა, გულში ყველას შეგვეეჭვა, მაგრამ შეპასუხება არავის გვიფიქრია, ერთი თვის შემდეგ კი სადღაც წამოცდა–  მხედრიონელები მყავს მეგობრები და  მგონი  გავწევრიანდები მეცო. ჰოდა ამის შემდეგ ბიჭი იყავი და გერწმუნა მისი ნატრაბახევი. არადა ხანდახან ეჭვი მეპარებოდა ჩემი  წარმოდგენის სისწორეში: ვფიქრობდი, შეიძლება არაა ასე ზერელე–მეთქი. ეს მაფიქრებინა მისმა სიტყვებმა, ზღვის სანაპიროზე რომ მივდიოდით ერთ საღამოს, მაშინ თქვა,– რაღაცას ვფილოსოფოსობდით ჩვენთვის, როგორც პირველკურსელებს ჩვევიათ,– ციტატა ბარათაშვილიდან „მაგრამ ვერ ცნობენ გლახ–მოკვდავნი განგებას ციურს“ და რამდენიმე კომენტარი თუ აზრიც მოაყოლა. მაშინ ბარათაშვილის პოეზია წაკითხული ნაღდად მქონდა  კრიტიკას რომ თავი დავანებოთ და რატომღაც ამ სიტყვებისთვის ყურადღება არ მიმიქცევია, ამიტომაც ვიფიქრე ალღოიანი ყოფილა და არც თუ ისე ზერელე–მეთქი, მაგრამ იმაში რომ იმაზე უფრო დაკვირვებული იყო ვიდრე მეგონა, ზემო სამეგრელოს წყლის კულტზე და მასთან დაკავშირებულ ტოპონიმიკის გაგებაზე, მისმა მსჯელობამ  დამარწმუნა.  მე მაშინ გაოცებული დავრჩი, ბევრ, ჩემთვის აქამდე უცნობ ფაქტზე ძალზე დამაჯერებელი ლოგიკით მეტყველებდა. თუმცა რაღაცნაირად ყბედი მაინც იყო,  რაც ცოტა არ იყოს დისტანციას დაგაჭერინებდა მასთან. მახსოვ ომის დროს, როცა დროებითი ზავი ჩამოვარდა მეტეორივით, ქართული პოლიტიკის შორსმჭვრეტელობით სოხუმის ფილიალმა სწავლება დაიწყო.  ჩვენგან განსხვავებით ჩემი ახლობელი სამხედრო ფორმაში გამოკვართული მოვიდა და სტუდენტებთან მოსულ კორესპოდენტს ტვინი გამოულაყა იმდენი ესაუბრა: უსაშველოდ ოპტიმისტურად იყო განწყობილი და გუმისთა –ფსოუს მონაკვეთს ვინ ამბობს, მთელ ლაზარევსკოე–სოჩის,– ჩრდილოეთით,–  და ტრაპინზონამდე ტერიტორიის,–სამხრეთით,–  უახლოეს ხანში დაბრუნებას გვაიმედებდა. ახლა რომ ვფიქრობ, ეტყობა ტიპი იყო ასეთი, ოცნება რეალობად რომ ეჩვენებოდა. მახსოვს, პირველკურსელებმა გადავწყვიტეთ რაღაც საზოგადოების შექმნა, ჩემი ახლობელი, რა თქმა უნდა, მოვლენების ცენტრში იყო, ზღვის პირას შევიკრიბეთ, კაფეში,–  მაშინ მთელი სოხუმის ახალგაზრდობა ზღვისპირა კაფეებს იყო მოდებული,–  და ის–ის იყო  ვთანხმდებოდით საზოგადოების ფორმასა და შინაარსზე რომ ჩემმა ახლობელმა ლექსების კითხვა დაიწყო; დაუღალავად კითხულობდა, ექსტაზით, თუმცა უმრავლესობას არ გვესმოდა მისი შედევრების მომხიბვლელობა. ისე, ახლა რომ ვუკვირდები, იქნებ კარგიც  ქნა, თორემ რომელი საზოგადოების ჩამომყალიბლებლები ჩვენ ვიყავით?