ალფერდ ნობელი დაიბადა 1833 წელს სტოკჰომში, გარდაიცვალა 1896 წელს სან-რემოში. მთელი ცხოვრება ასაფეთქებელი ნივთიერებების შესწავლას შესწირა. 1867 წელს აიღო დინამიტების შესწავლას შესწირა. 1867 წელს აიღო დინამიტების წარმოების პატენტი, რომელმაც უმდიდრეს ადამიანად აქცია იგი. ნობელის ანდერძის თანახმად, დაარსებულ იქნა ყოველწლიური, სამი საერთაშორისო პრემია: ფიზიკა, ქიმია, ფიზიოლოგია, მედიცინაში_ ერთი, ლიტერატურაში- მეორე დამშვიდობის საქმეში- მესამე. 1904 წელს, ნობელის გარდაცვალების მეშვიდე წლისთავზე, გასცეს პირველი პრემია, რეგულარულად რომ ენიჭებად დღემდე გამოჩენილ ადამიანებს.მისი სახელი კი სამუდამოდ დაუკავშირდა ჰუმანიზმის, პროგრესის და შვიდობის სახელს. აი, რა შესძინა დინამიტების წარმოებამ ალფერდ ბერნარდის ძე ნობელს დათუ რა მოუტანა სოფელ ბუყნურის საზოგადოებას დინამიტმა, ამას ქვემოთაც დავინახავთ.

სოფელ ბუყნურში ერთ სულ მოსახლეზე დაახლოებით ათი კილოგრამი ამონალი მოდის და დინამიტის მოხმარებით იგი ბევრად წინ უსწრებს მეტად თუ ნაკლებად განვითარებულ კაპიტალისტურ ქვეყნებს.

სოფელი ბუყნური ძევს ნაქერალას მთის სამხრეთ-დასავლეთ კალთებზე; იქვეა ქვანახშირის ცნობილი საბადოები და შახტები, რაც თავისთავად განაპირობებს დინამიტების სიუხვეს და ჭარბწარმოებას.

თუმცა ეს სოფელი მარტო ამ საქმიანობით არ იქცევს ყურადღებას.ამდენ შრომისუნარიან ინვალიდს ძნელად თუ შეხვდებით დედამიწის ნებისმიერ კუთხე-კუნჭულში.მართლაც ბევრი უხელო და უთითო კაცი ცხოვრობს აქ და ბუყნურელებს, რომ პატრონი ჰყოლოდათ და ეს საკითხიც თავის დროზე საგანგებოდ შეესავლა, მათი სახელი და დიდება შეიძლება გასცდენოდა კიდეც რესპუბლიკის ფარგლებს. დღესაც ნახავთ ბუყნურში, როგორ შეიბამს ღვედით ცალხელზე გლეხი თოხს და ისე ჩადგება სვრელში, ვითომც არაფერი.სამი და ოთხი თითი რომ კაცს აკლია, ეს საერთოდ არ ითვლება არაფრად. ცერი თუ შეგრჩა, სიკეთეში ჩამოგართმევენ და საღსალამათ კაცს კი ეჭვის თვალითაც კი დაგიწყოს ყურება.

იქნებ იფიქროთ, რომ სამამულო ომიდან დაბრუნდნენ ასე, ამნაირად, ანდა რაიმე ლოკალურ, არაოფიციალურ ომებში იღებდნენ დღესაც მონაწილეობას.არავითარ შემთხვევაში! ამ სოფლიდან, ისე როგორც ქვეყნის ყოველი კუთხიდან, ომში მართლაც ბევრი წავიდა, მაგრამ ეს მოვლენა, ესე იგი, უხელთითობა, სოციოლოგები რომ დინამიტებს და შახტებს უკავშირებდნენ, ომის შემდეგ პერიოდს უფრო განეკუთვნება.ახლა გეტყვოთ, რომ კაციშვილი შახტში სერიოზულად არ დაშავებულა, თუმცა ბევრი ბუყნურელი მუშაობდა და მუშაობს ქვანახშირის შტოლნებში.უბრალოდ, ამ შახტებიდან. როგორ და რაგზით,არც ვიცით, არც გვაინტერესებს ამჯერად, გამოაქვთ ამონალი და პატრუქები, კერძოდ, დინამიტები ზოგადად და შედეგიც, როგორც იტყვიან სახეზეა.

დინამიტი ბუყრუნელთა ძირითადი საბრძოლო, საწარმოო, სამეურნეო თუ გასართობი იარაღია, არც კი ვიცი, რა სახელი ვუწოდო.ბუყნურელებს აღარც კი ახსოვთ, როდის ამოიყვანეს დინამითით ლაყუჩებდახეთქილი უკანასკნელი ლიფსიტა მდინარიდან. მას შემდეგ თავკომბალების მეტი არ უნახავთ იქაურ წყალსატევებში.

დინამიტს, ბუყნურელთა აზრით, ერთი დიდი ნაკლი აქვს: გაფრენილ, ან ტელეგრაფის სინაზე ჩამომჯდარ ჩიტს ვერ ესვრი; სამაგიეროდ, მელის ან მაჩვის სოროში შეაგდებ თავისუფლად და კატის კუდზეც გამოაბამ,თუ გაგიჭირდა.

საზეიმო დღეებში, განსაკუთრებით ქორწილებში, დინამიტი მისწრებაა.რამდენჯერ მინახავს ასეთი სურათი: მთვარიანი ღამეაა. ბუყნურელ მაყრევს დედოფალი მოჰყავთ შუხერიდან. ისმის სიმღერა ქალი მოგვყყავს ნათელიო და ასე შემდეგ;იელით გადაყვითლებულ უკანასკნელ სერს გადმოლახავენ თუ არა, ოდა სახლის აივანზე ვიღაც იყვირებს : ნეფე მოსის, ნეფე მოდისო და ატყდება კიდეც დინამიტების ბათქა-ბუთქი ორღობეებშიდა ფოლორცებში. დიდებული სანახავია ამ დროს ბუყნური.

ჭირის თუ ლხინის სუფრის დაწყებამდე თავაიანი დიასახლისი მომხიბლავი ღიმილით გამოაცხადებს ხოლმე: სტუმრებს გთხოვთ, დინამიტები ჩაგვაბარეთ, წასვლისას დაგიბრუნებთ უკლებლადო და სტუმრებიც კეთილსინდისიერად იცარიელებენ ჯიბეებს. არაფრის დიდებით დინამიტებით სუფრაზე არ დასხდებიან. ამ წესს თუ ტრადიციას შესაშური პუნქტუალობით იცავენ სიმთვრალეში, მაგრამ 

სიფხიზლეში ივიწყებენ ყველაფერს.ეს უკვე, ჩემი აზრით, ობიექტური ფაქტორებითაც უნდა იყოს განპირობებული. თევზი ამ ახლომახლო ღელე-მდინარეებში გაწყდა, ანდა, როგორც იქაურები ამტკიცებენ, თავკომბალებად გადაგვარდა, მელიას და მაჩვის სახსენებელიც მოისპო, ხეზეჩიტს, როგორც მოგეხსენებათ, დინამიტს ვერ ესვრი და რა ქნას ამ ხალხმაც?! მართლა ყველაფერშიც კი ვერ გაამტყუნებ.

სწორედ ამიტომაც დინამიტებს აფეთქებენ ნაძლევზე, პურმარილზე და ზოგჯერ სულ არაფრის ამოც. აფეთქებენო, რომ ვამბობ, ამასაც დაზუსტება სჭირდება. კი არ აფეთქებენ იფეთქებენ შორიახლოს და ზოგჯერ- ფეხებშიც კი.დინამიტის აფეთქების სიშორე და სიახლოვე საზღვრავს მსროლელის ოსტატობას, ნაძლევის რაოდენობას,ხარისხს და ვაჟკაცობას საერთოდ. მაგალითისთვის დინამიტს იფეთქებენ ათმეტრზე, ზუთ მეტრზე და უფრო ახლოსაც. არიან სამმეტრიანები, ორმეტრიანები, ერთმეტრიანებიც და, შესაბამისად, ერთხელიანები, ორთითიანები და ერთთითიანები. 

გასულ სამეურნეო წელს გარდაიცვალა ცნობილი მეთევზე-მედინამიტე, ორმოცდაათ წელს გადაცილებული დომენტი მელქაძე. დომენტი ცნობილი მეთევზე ყოფილა. იფი მართლაც ხოცავდა თურმე თევზებს მდინარეში, მაგრამ ეს იყო უხსოვარ დროსო,თუმცა, ჩემი ვარაუდით, არცთუისე შორეულ წარსულში, რადგან ბუყნურში ახლაც ნახავ ცოცხალმოწმეს, რომელიც დაადასტურებს სხვის ნათქბამს და გაიხსენებს თავადაც, თუ როგორ ჭიჭყინებს მდინარიდან.

-...იყო, ბიძია, თევზი მაშინ და მოიტანდა, აბა, რას იზამდა, აბა, ახლა ამოიყვანოს და მოიტანოს... ცოდნა და გამოცდილება რას გვიშველის, არ არის და, რას ამოიყვან... გადასხვაფერდა, ბატონო, ბუნება, გადასხვაფერდა... -მწუხარებით იტყვის ხოლმე დარბაისელი ბუყნურელი.

მოკლედ, გარდაიცვალა ის დომეტი მელქაძე. გაასვენეს დიდებულად. სრულიად საქართველოს მეთევზე-მედინამიტეებმა გამოაგზავნეს თურმე დაკრძალვაზე თავიანთი წამომადგენლები. მარტო ხუთასი კაცი ერთდროულად დასვეს სუფრაზე.ვინ როგორ გააისტუმრა და გადაიხადა თავისი მორალურ-მატერიალური ვალი, რამდენი დახარჯა, რამდენი შემოვიდა, გასავალმა უსწორა შემოსავალს თუ გადააჭარბა, ზუსტად არცაა დადგენილლი და სალაპარაკოდაც არ ღირს. ამაზე, რასაკვირველია ჩვენ არ შევჩერდებით.

ჩაასვენეს ის ჩვენი დომენტი მელქაძე სამარეში, უკანასკნელად დაიტირეს ჭირისუფლებმა, მოაფრქვიეს ცრემლი და ამონალიც, მიაყარეს ბოლოს თითო პეშვი მიწა და, ახლა ჩვენ ჩვენებურად უნდა ვცეთპატივი, როგორც ჩვენი რიგი და წესია, ანდერძიც უნდა ავუგოთო,თქვეს თავკაცებმა, რომლებსაც საგანგებოდ შერჩეული ვაჭკაცები გაენდოთ და არც თვითონ მოსულიყვნენ ხელცარიელნი. დინამიტები უყვარდა საწყალ დომენტისო, საქვეყნოდ ცნობილი მებადური იყოო (თავის დღეში ბადე არ სჭერია ხელში) და საიქიოს უდინამიტებოდ არ არ ცხონდებაო! თქვეს და აღასრულეს. დაცხეს, მაგრამ რა დაცხეს. სულლაწალუწით ცვიოდა ძირს ცაცხვის ტოტები.